STANOWISKO DEPARTAMENTU PRAWNEGO GŁÓWNEGO INSPEKTORATU PRACY Z 21 GRUDNIA 2010 R. W SPRAWIE KIEROWANIA PRACOWNIKÓW NA BADANIA LEKARSKIE (GPP-426-4560-95-1/10/PE/RP)

Podstawą skierowania pracownika na badania lekarskie poza terminami badań okresowych i kontrolnych może być art. 230 § 1 k.p. Stanowi on, że w razie stwierdzenia u pracownika objawów wskazujących na powstawanie choroby zawodowej pracodawca jest obowiązany, na podstawie orzeczenia lekarskiego, w terminie i na czas określony w tym orzeczeniu, przenieść pracownika do innej pracy nie narażającej go na działanie czynnika, który wywołał te objawy.

Z § 6 pkt 1 rozporządzenia ministra zdrowia i opieki społecznej z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w kodeksie pracy (Dz.U. nr 69, poz. 332 ze zm.) wynika, że zakres profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, niezbędnej z uwagi na warunki pracy, obejmuje w przypadkach stwierdzenia u pracownika objawów wskazujących na powstawanie choroby zawodowej (art. 230 § 1 k.p.), przeprowadzenie badań lekarskich poza terminami wynikającymi z częstotliwości wykonywania badań okresowych i orzekanie o możliwości wykonywania dotychczasowej pracy. Skierowanie na przeprowadzenie badania wydaje pracodawca po zgłoszeniu przez pracownika, że nie może wykonywać dotychczasowej pracy. Od dnia, w którym powinien być on przeniesiony do odpowiedniej pracy, pracodawca jest obowiązany nie dopuścić go do pracy dotychczasowej. Zatem podwładny powinien zwrócić się do pracodawcy o skierowanie go na badanie, aby ustalić przesłanki do zastosowania art. 230 § 1 k.p. (objawy wskazujące na powstawanie choroby zawodowej). 

Natomiast zasady udzielania urlopów określa dział VII kodeksu pracy. Z przepisów tych nie wynika możliwość udzielenia pracownikowi urlopu przez pracodawcę (poza sytuacją określoną w art. 167¹ i art. 168 k.p.), jeśli podwładny nie złoży stosownego wniosku lub termin udzielenia urlopu nie wynika z planu urlopów.